Saraybosna,   Sarajevo

Balkanlar’ın Kudüsü

2015, 2016 ve 2023’te üç defa ziyaret ettiğim Saraybosna için hazırlanan, Saraybosna Gezi ve Fotoğraf Rehberi ‘ni sizlerle paylaşıyorum. Aşağıda Saraybosna’da neler yapılır? Saraybosna’da gezilecek yerler nereler gibi sorularınıza cevap bulacaksınız.

Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna, Dinar Alpleri ile çevrili, Miljacka Nehri üzerinde yer alan kompakt bir şehirdir. 

GENEL BİLGİLER

Saraybosna Nerede? Saraybosna; Balkanlarda, Bosna-Hersek’in tam merkezinde bulunan, etrafı tepelerle çevrili ve nehir kenarında güzel bir şehir.

Saraybosna’yla ilgili ilk izlenim: İnsanlar Şık ve Nazik, Güvenli ve Tarihi
Eski Şehir çok iyi korunmuş eski ve dar sokaklar, camiler ve dükkanlardan oluşuyor. Mimari eski ile yeninin, doğu ile batının karışımı. Eski şehirdeki sokakların çoğunda cafeler, nargileciler ve küçük lokantalar uzanıyor. Boşnaklar genellikle oldukça nazik, samimi ve bir kısmı Türkçe konuşabiliyor.

Bosna-Hersek’te herşey çok UCUZ. Avrupa’daki tüm ülkelerden ve tabiki Türkiye’den de çok ucuz. Sınırlı bütçe ile seyahat etmek isteyenler için büyük avantaj.

Boşnakça aslında Sırpça ve Hırvatça’yla aynı.Sadece bazı kelimeler Türkçe’den geçmiş. Türk dizilerinin ve Türk turistlerin de etkisiyle Türkçe oldukça popüler. Tramvaylarda ve şehrin çeşitli noktalarında Türkçe uyarı ve bilgi yazıları ve tabelaları bulunuyor.

HIZLI BİLGİLENDİRMELER

• Dil : Boşnakça
• Popülasyon: 620 bin kişi
• Para Birimi: Mark
• Vize & Ülkeye Giriş : Vize gerekmiyor. Ülkeye girişte hiçbir sorun yaşanmıyor.
• Saraybosna’nın önceki ismi Sarayova
• Bosna-Hersek 1992 yılında Yugoslavya’dan ayrılarak bağımsız oldu.
• Mimari yapısı derin Türk izleri taşıyor.
• Saraybosna, 1878’de Avusturya-Macaristan egemenliğine geçti. Ancak 1914’de Avusturya veliahtı Franz Ferdinand’ın Saraybosna’da süikast sonucu öldürülmesi ile 1.Dünya Savaşı çıktı.
• Şehir, 1992-1995 yılları arasında Sırpların kuşatması altında kalmış. Kuşatma esnasında patlamalar ve keskin nişancı saldırıları nedeniyle 11.500 kişi hayatını kaybetmiş.
• 1984 Kış Olimpiyat Oyunları‘na Saraybosna ev sahipliği yaptı.
• Şehir nüfusunun %50’si Boşnaklardan oluşur. Sırp nüfus savaş sonrası oldukça azalmış. Ancak en pahalı ve lüks bölgeler Hırvatların.

Kültür ve Halk -Saraybosna Gezi ve Fotoğraf Rehberi

Bosna-Hersek nüfusunun tamamının Boşnaklardan oluştuğu sanılabilir. Aslında Bosna-Hersek iki ayrı devletten oluşuyor. Bunlar, Boşnak ve Hırvatların kurduğu Bosna-Hersek Federasyonu ve Sırpların kurduğu Sırp Cumhuriyeti.

Derin etnik ayrırım her yerde göze çarpar. Sırp Cumhuriyeti aslında Bosna-Hersek içinde görünsede daha çok Sırbistan’a yakın. Bosna-Hersek Federasyonu’nda ise Boşnak ve Hırvatlar arasında derin etnik ayırım var. Okullarda dahi Boşnak ve Hırvatların sınıfları ve hatta öğrenim saatleri ayrı.

Neler Yapılır? -Saraybosna Gezi ve Fotoğraf Rehberi

Saraybosna ve çevresinde yapılabilecek çok şey var. Saraybosna Gezi ve Fotoğraf Rehberi için benim 6 tavsiyem:

1. Gallery 11/07/95 – Srebrenitsa soykırımını konu alan fotoğraf ve video sergisi. Türkçe audioguide olduğu için tüm fotoğrafların hikayelerini dinlemek mümkün. Giriş 6 euro civarında. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa’da yaşanan en büyük soykırımı yakından gözlemleyin. Gerçekten çok hüzünlü ama bir o kadar da gerçek ve bilinmeli.

2. Başçarşı – Boşnakça Bascarsija (telaffuzu Başçarşiya) olarak dillendirilen Saraybosna’nın eski çarşısı, tarihi ve kültürel merkezi. Çarşı 15. yüzyılda kurulmuş ve 19. yüzyıldaki yangından önceki günümüzdeki alanından iki kat daha genişmiş.Saraybosna’nın simgesi kabul edilen Sebilj – Sebil meydanın tam merkezinde.

3. Eski Şehir – Bir Türk şehrinden daha fazla Türk eserlerinin kordunduğunu ve dükkanların hizmete devam ettiğini görebileceğiniz bir bölge. Eski şehirdeki en önemli yapılar Gazi Hüsrev Bey Camisi, Saat Kulesi, Medrese, Bursa Bedesteni, Hüsrev Bey Bedesteni, Moriça Han ve İmparator Camisi.

4. Börek ve Çevap – Bosna’ya gidip Boşnak mutfağının muhteşem lezzetlerini tatmamak olmaz. Türk yemekleri veya yabancı zincir restoranlar yerine yerel lezzetleri tercih edin ve tadına varın.

5. Tünel – Saraybosna 1992 ile 1995 yılları arasında 3 sene süren Sırplar tarafından Kuşatma altında tutuldu. Bu dönemde şehrin tepelik bölgelerini işgal eden ve şehri susuz, yiyeceksiz ve mühimmatsız bırakmaya yönelik bu kuşatmayı kırmak için Boşnaklar Hayat Tüneli’ni kazdı. Tünel havalimanı yakınlarında bulunuyor. Ulaşım için taksi yada merkezden tramvay (3 nolu) artı otobüs gerekli.

6. Latin Köprüsü – Saraybosna 1878 yılında Osmanlı yönetiminden çıkıp, Avusturya-Macaristan iadesine girdi. Bu dönemde artan milliyetçilik ve kutuplaşma sonucunda 1914’de şehri ziyaret eden Avusturya veliahtı Franz Ferdinand, Latin Köprüsü’nde bir Sırp faşist tarafından suikaste uğrayıp öldürüldü. Cinayetin sonucunda 1. Dünya Savaşı çıktı. Latin köprüsü ve hemen yanındaki müze görülmeye değer.

Bilmeniz Gerekenler – Saraybosna Gezi Fotoğraf Rehberi

Saraybosna Hava Durumu; Saraybosna’da hava durumu genellikle Türkiye’den daha serindir. Saraybosna’da en sıcak oy olan Temmuz ayı sıcaklık ortalaması 19 derece iken, en soğuk ay olan Ocak ayı sıcaklık ortalaması -2 derecedir. En yağışlı ay ise Mart ayıdır.

Saraybosna Hava Durumu Tahmini İçin Tıklayın.

Saraybosna Kalınacak Yerler:

Saraybosna’da ev kiralamak için airbnb iyi bir tercih. Baraybosna, airbnb konusunda oldukça kısmen iyi seçenekler sunuyor. Fiyatlar ise İstanbul’a göre çok daha düşük. Aynı şekilde şehirdeki otel fiyatları da Türkiye’den daha ucuz. Kiralık bir odanın maliyeti son derece düşük ve çok bütçe dostu. Saraybosna otelleri 25 ila 200 Euro aralığında. Çok ekonomik konaklamalar için hosteller gecelik yaklaşık 7-10 euro’ya mal olurken, egzotik beş yıldızlı otellerdeki süitler gecelik 75-150 Euro arasında değişecektir.

Saraybosna Araç Kiralama :

Sarajevo Uluslararası Havalimanı içinde Avis, Budget, Sixth gibi uluslararası firmaların ofisleri bulunuyor. Yollar ise araç kullanmak için rahat. T.C. ehliyetleri burada da geçerlidir.

Havalimanı’ndan Ulaşım :

Saraybosna Havalimanı oldukça küçük. Bu yüzden pasaport kontrol ve bagaj için çok fazla beklemeyeceksiniz. Havaalanı’ndan, şehir merkezine taksi ile ulaşılıyor. Bunun için pazarlık yapmanızı tavsiye ederim. Ayrıca seyrek te olsa otobüs seferleri de var. Taksi durakları açıkça işaretlenmiş ve başlangıç ücreti 1,50 KM’dir. Tüm araçlarda taksimetre kullanılır ve sürücü talep üzerine makbuz verir. Kilometre başına normal ücret 1 KM’dir ve 25 kilometreden uzun mesafeler için sürücü ile önceden bir ücret pazarlığı yapmak mümkün. Tüm yasal taksilerin üstünde “TAXI” işareti ve üzerlerinde “TA” yazan plakalar olması gerekir. Taksi ücretleri sadece nakit olarak ödenebiliyor ve her bagaj için 1 KM ücret alınıyor.

Diğer Şehirlere Geçiş :

Saraybosna’dan 2,30 saatlik bir tren yolculuğu ile Bosna-Hersek’in diğer tarihi bir şehri olan Mostar’a gitmek mümkün. Ayrıca yine Saraybosna’dan Belgrad‘a 5 saatlik bir araba yolculuğu ile ulaşabilirsiniz. Ayrıca Hırvatistan’ın Dubrovnik şehri ile Karadağ’ın başkenti Podgorisa 4 saatlik araba yolculuğu mesafesinde bulunuyor. Eğer İstanbul’dan araç ile ulaşmak isterseniz 1,160 km mesafe 15 saatte aşılabilir.

Saraybosna’ya Ucuz Uçak Bileti :

İstanbul’dan Saraybosna’ya hem Avrupa yakasından hem de Gökçen’den direkt uçabilmek mümkün. Oldukça kolay şekilde ucuz uçak bileti bulunabilen İstanbul-Saraybosna hattının uçuş süresi 1 saat 50 dakikadır. İstanbul’dan Pegasus Havayolları ve Türk Hava Yolları’nın direkt uçuş destinasyonudur.

Uygun fiyatlı uçuşları aramak için burayı tıklayın.

Saraybosna Ucuz mu? Saraybosna’da Harcamalar :

Saraybosna’daki ortalama fiyatlar İstanbul ile hemen hemen aynıdır. Şehir merkezinde orta halli bir mekanda, iki kişi ve üç tabak yemek yemenin maiyeti 25,00 € diyebiliriz. Genel fiyat durumunu karşılaştırmanız için bazı rakamları paylaşmak istiyorum: Latte 1,50 €, Mc Donald’s da Big Mac menü 5.60 €, Marlboro 3,00 €, supermarkette bira 1,00 €, Aylık ulaşım kartı 27,00 €’dur. Tek yön toplu ulaşım ücreti 0,80 €. Sıfır bir Wolkswagen Golf 1.4 ‘ün fiyatı 20.000 € dur.

Ortalama bir restoranda yemek size 20,00 € euro’dan fazlaya mal olmaz, ancak süslü bir akşam yemeği veya pahalı bir yemek arıyorsanız size yaklaşık 80-100 euro’ya mal olabilir. Şehirdeki ortalama aylık net gelir 800 € dur.

Bosna Markı ve Türk Lirası güncel kur bilgisi için tıklayın.

Para Bozdurma : Saraybosna’ya giderken yanınızda Euro yada Amerikan Doları bulundurmanızda fayda var. Bazı döviz büroları da Türk Lirası kabul ederler.

Boşnak Mutfağı -Saraybosna Gezi ve Fotoğraf Rehberi

Boşnak yemekleri bu ülkede karşılaştığım en büyük sürpriz ve gezinin en güzel kısmıydı. Bir kere çok ucuz, porsiyonlar çok büyük ve bir o kadar da lezzetli.

En ünlü ve geleneksel lezzet, Bonak kebabı olan Çevap. Çevap’a aslında kebaptan çok köfte diyebiliriz. Tombik ekmek arasında 10 yada 15 adet servis ediliyor. İsteğe bağlı olarak soğan ve kaymak ekletebiliyorsunuz. İçindeki kaymak etin ağırlığını azalttığı için daha bir lezzet katıyor.

Diğer muhteşem Boşnak spesiyali ise Boşnak Böreği. En iyi Boşnak böreğini Başçarşı bölgesinde bulunan Buregdzinica Bosna’da tadabilirsiniz. Fiyat makul, malzeme inanılmaz bol. Özellikle kıymalı börek enfes. Ispanaklıya biraz peynir ekliyorlar ayrıca yoğurtlu/kremalı börekler de sunuluyor.

Bunlar haricinde Begova Çorba (Bey Çorbası), Soğan Dolması, Köfte (Çufte), Sarma, Kaçamak, Musakka, Sucuk, Güveç tadılabilir. Tatlı olarak ta Baklava, Hevla, Kadayıf, Rahatlokum sayılabilir. Sanılanın aksine Trileçe popüler değil. Bol köpüklü Boşnak Kahvesi denemeden asla dönmeyin derim.

Boşnak Gece Hayatı -Saraybosna Gezi ve Fotoğraf Rehberi

Saraybosna, harika bir tarihi dokunuşa sahip güzel bir şehirdir. Bu nedenle buradaki pub ve barlar oldukça otantik ve geleneksel bir dokunuş taşıyorlar. Gece hayatı oldukça renkli olan Saraybosna’da eğer gece gezmesi planlıyorsan pazar gününü tercih etmemenizi öneririm. Gece hayatı burada genellikle perşembe, cuma ve cumartesi hareketli.

Eğer sakin ama keyifli bir gece gezmesi istiyorsanız Branilaca Sarajeva’da bulunan Café Opera ideal bir mekan.

Cafe ve barlar gece geç saatlere kadar açık. Canlı müzik, DJ ve rock müzik alternatifleri mevcut. Mejtasi’de bulunan The Cinemas Club öğrenciler ve gençler arasında oldukça popüler bir mekan.

The City Pub, Saraybosna’nın merkezinde bulunuyor (Despiceva) ve  blues, DJ, rock ve jazz müzik çalıyor.

Radiceva‘da bulunan The Buddha Bar, Cinemas Club of Sloga ve the Club’ın yanında yer alıyor. Cumartesi geceleri en hareketli zamanlarını yaşıyor. Sabaha kadar eğlence olanağı sunan Buddha Bar tavsiye edeceğim bir başka mekan. Freaky’s Pub, Birtija ve Koktel Bar Qué Pasa diğer önerilerim.

Kumar ve Casinolar

Turizm, Saraybosna’da birçok kültürü beraberinde getirdi, kumarhaneler ve kumar da bunlardan biri. Saraybosna casinolarında aşağıdaki oyunları bulacaksınız: Slot makineleri, Video Poker, Elektronik Rulet, Blackjack, Ultimate Texas Hold’em, Amerikan Ruleti, Hit Draw Poker, NL Texas Hold’em. Saraybosna’da üç ana kumarhane var:

The Colosseum Club, Admiral Club ve Admiral Club Sarajevo Ferhadija 12

Güvende Kalın

Saraybosna bölgesinde ve çevresindeki banliyölerde hala çok sayıda mayın tarlası ve patlamamış mühimmat var. Asla hasarlı binalara girmeyin (ki bunlar nadiren görülür) ve şehri çevreleyen çimenli tepelerden kaçınarak her zaman asfaltı kullanın. Temizlenmeyen alanlar sarı bant veya işaretlerle işaretlenmiştir, ancak kaynak eksikliği ve uluslararası yardım eksikliği nedeniyle hala tüm mayın tarlaları tespit edilmemiş. Asfalt yollar her zaman güvenlidir. Yabancılara karşı işlenen suçlar çok nadirdir ve şehri ziyaret etmek oldukça güvenlidir.